Çocuğu Okumaya Teşvik etme/Özendirme
Bir çocuğun okuma alışkanlığı çok küçük yaşlarda başlar. Bebeklikten itibaren gördüğü,duyduğu neredeyse her şeyi hafızasına alan çocuk okumaya başladığında,yetişkinlik evresinde de bu anılardan yola çıkarak davranışlarını oluşturacaktır. Hem çocuk zihninin gelişi için hem de kültürel gelişim için kitap okumak oldukça önemlidir. Okumayı öğrenen bir çocuğa ‘hadi kitap oku’denilerek okuma alışkanlığı kazanmasını bekleyemeyiz. Çocuk bunu önceden görmüş deneyimlemiş olmalıdır. Okuma alışkanlığını çocuğa kazandırmak için birçok yaygın yöntem vardır. Bunlar;
Rol Model Olmak
Çocuğunuza kitap okuma alışkanlığı kazandırmak istiyorsanız yapmanız gereken en önemli şey onun için iyi bir rol model olmaktır. Küçük yaşlarda gördüğü her şeyi hafızasına kaydeden bir çocuk için kitap okuma alışkanlığı olan bir ebeveyn rol modeli oluşturmak onun için yapacağınız en önemli şeylerden biridir. Sizi kitap okurken gören çocuk bu davranışı ‘doğru’ olarak kodlayacak ve zamanı geldiğinde o da bunu yapmak isteyecek en azından kitap okuyan rol modeli olamayan çocuklara göre daha kolay okumaya alışacak ve okumayı benimseyecektir.
Onlara Kitap Okuyun
Çocuklara kitap okuma alışkanlığı onlar okumayı sökmeden önce de kazandırılabilir. Örneğin;geceleri düzenli olarak anne ya da babanın çocuğa masal okuması okuma alışkanlığına büyük katkı sağlamaktadır. İçeriğin heyecanlı olabileceğini,ilgisini çekebileceğini bu sayede görmüş olur. Bu alışkanlık çocuk okumayı söktükten sonra karşılıklı olarak yapılarak eğlenceli bir hal alabilir ve çocuğun kitap okuma isteğine ‘oyun’ boyutunu da katarak bu isteği artırabilir.
Onlarla Birlikte Kitap Okuyun
Günün belli bir saatinde tüm aile üyelerinin hep beraber kitap okuması çocuğun da bu konuda istekli olmasını sağlar. Örneğin akşamları televizyon izlemek yerine ailenin çocuğa ve kendine ayırdı 1 kitap okuma saati anne ve babadan hiçbir şey götürmez fakat çocuğun bu alışkanlığı edinmesine çok yardımcı olur.
Asla Zorlamayın
Çocuklar için zorunluluk bir işkence gibidir. Zorunlulukla yaptıkları herhangi bir şeyi sevme olasılıkları yoktur diyebiliriz. Bu yüzden çocuklarınızı kitap okumaya zorlamayın. Onları teşvik edin, yüreklendirin, özendirin.
Evin Belirli Alanlarına Alternatif Kitaplar Bırakın
Çocukların bulundukları evin içerisinde birçok noktada kitap görmesi onları okumaya teşvik edebilir. Sıkıldığı, yapacak bir şey bulamadığı anda hiç kitap okumak istemese bile merak edecek ve inceleyecektir. Oturma odasında, mutfak masasında,tuvalette vs. çocuğunuzun gün içerisinde bulunduğu noktalarda farklı kitaplar bırakın ve ilgisini çekmesini bekleyin.
Teknolojiyle Aranıza Mesafe Koyun
Bu konu oldukça önemlidir. Şöyle ki; çocuğunuza telefonu, tableti ve bilgisayarı yasaklayıp kendiniz çocuğunuzun da gözü önünde hala bunlarla ilgilenmeye devam ediyorsanız bunun hiçbir faydası olmayacaktır. Önceden de söylediğimiz gibi önemli olan rol model olmak olduğundan çocuğunuza gün içerisinde teknoloji için belli bir saat izin veriyorsanız kendinizin de bu sınırlamalara uyması gerekmektedir. Burada önemli olan çocuğun teknolojik aletlerden uzak kalması olsa da bu uygulamayı bir ceza olarak görmemesi ve doğru olanın bu olduğunu anlaması açısından çocuğunuza ayak uydurmanız gerekmektedir.
Çocuklarınızla Beraber Kitapçılara Gidin
Çocukların istediği kitabı seçebilmesi, birçok seçenek görmesi açısından çocuklarla beraber kitapçılara gitmek önemlidir. Çocuklar sadece popüler ya da ilgi çeken bölümlere yönelebilir sadece onları isteyebilirler. Bu noktada yapılması gereken çocuğunuzu alternatiflere yönlendirmek, onlara tavsiyeler vermek ve ilgisini çekmeyen kitapları da ilgi çekici bir biçimde anlatabilmektir.Çoğunuza hem istediği kitabı hem de sayenizde yeni keşfettiği bir kitabı alarak onun kitapçıdan memnun ayrılmasını sağlayabilirsiniz.
Okumayı Eğlenceli Hale Getirin
Bu ebeveynler açısından çok kolay bir misyon değildir. Çocuğunuzun tepkilerini,ilgisini nasıl çekeceğinizi çok iyi bilmeniz gerekir. Bu noktada en iyi çözüm kitabı canlandırmak olarak görülmektedir. Bu onlara oyun gibi gelecek ve içeriği anlamalarını ve ilgilenmelerini kolaylaştıracaktır.
Bunların dışında kitapları sesli olarak dinlemek başlangıçta konunun ve kitapların çocuğun ilgisini çekmek açısından iyi bir yöntem olabilir fakat sonrasında kitap okumaya doğru bir şekilde yönlendirilmesi gerekmektedir.
Çocuklarınızı zorlamayın, onların kitapları sevmesini sağlayın. Eğer çocuğunuzun doğumundan itibaren bu konuda ilgili olduysanız ve onu kitap okumaya özendirmek için gerekenleri yaptıysanız ileride bunun için daha az çaba harcayarak çocuğunuza okuma alışkanlığını kazandırabilirsiniz. Fakat doğumdan itibaren bunun için hiçbir çaba göstermeden çocuktan bir anda iyi bir okur olmasını beklemek olanaksızdır. Çocuklar doğumdan itibaren sizin hareketleriniz ve davranışlarınızla büyür. Bunun bilincinde olarak bu eğitimi temelden vermelisiniz.